Kadınların cinsel organlar öncelikler bir gebeliğin oluşması, gelişmesi ve doğum için işe yarar. Kadınlarda cinsel organları, yumurtlama görevi olan yumurtalıklar, ortaya çıkan yumurtanın taşınmasına yarayan kordonlar (tubalar), rahim ve vajina oluşturur.
Kadınlarda Dış Cinsel Organlar
Kadınlarda cinsel organların yapısını dış ve iç yapılar olarak ikiye ayırabiliriz. Kadınlarda dışarıdan görülen cinsel organlar, kıllarla kaplı ön bölge (Venüs üçgeni, mons), büyük ve küçük dudaklar (labium), klitoris ve makat (anüs) bölgesidir. Ön tarafta bulunan yetişkin yaştaki kadınlarda kıllarla kaplı olan bölge cilt ve altındaki yağ dokusundan oluşur, görevi cinsel organları dış etkenlerden korumaktır. Büyük dudakların yapısında yine ciltte kıllar, salgı yapan yağ bezleri ve cildin altında yağ dokusu bulunur. Büyük dudakların benzer biçimde cinsel organları koruma görevi vardır.
Küçük dudaklar bacaklar kapalı olduğunda klitoris, idrar yolları ve vajinayı tamamen kapatır. Küçük dudakların yapısı ve uzunluğu kadınlar arasında çok değişken olabilir. Küçük dudaklar ile vajina girişi arasındaki bölgede iki taraflı olarak Bartholin bezleri vardır. Bu bezler cinsel uyarılma sırasında vajina girişinin kayganlaşmasını sağlayan bir salgı yaparlar.
İdrar yolu (üretra) ile vajina arasında ise Skene bezi bulunur. Skene bezi erkeklerde bulunan prostat bezinin kadınlardaki bir kalıntısıdır. Bu bez son zamanlarda cinsel uyarılmada etkili olduğu hatta kadınlarda bulunduğu iddia edilen orgazm sağlayıcı G noktası olduğu söylenmektedir. Bu düşünceye göre, Skene bezinin uyarılması idrar yolları aracılığıyla bir salgı gelmesine neden olabilir hatta erkeklerde prostat masajında olduğu gibi kadınlar için de orgazma yardım edebilir.
Kadınlarda İç Cinsel Organlar
Bunlar klitoris, vajina, rahim, tubalar ve yumurtalıklardan oluşur. Klitoris her iki yandaki küçük dudakların önde birleştiği yerde bulunur ve erkeklerdeki penis gibi cinsel ilişki sırasında bir miktar uyarılabilir ve sertleşebilir. Genel olarak kabul edilmiş bilgilere göre cinsel ilişki sırasında klitorisin uyarılması kadınların orgazm olması için gerekli olan önemli süreçlerden biridir.
Vajina, yaklaşık on santimetre uzunluğundadır, dış cinsel organlar ile rahim arasında bağlantı sağlar. Vajinanın en derin yerinde yani tepesinde rahim ağzı vardır. Vajinanın girişinde kız bebeklerin anne karnındaki gelişmesi sırasında ortaya çıkan kızlık zarı (himen) bulunur. Bu kalıntı bir deri çıkıntısından oluşur ve çoğunlukla kadınların ilk cinsel ilişkisinde zedelenerek az veya çok miktarda kanamaya neden olur. Bazı durumlarda kızlık zarı esnek olduğu için cinsel ilişki sırasında kanama olmayabilir.
Rahim, dış görünüşü armut biçiminde içi boş bir organdır. Rahmin uzunluğu yaklaşık olarak yedi santimetredir, doğum sayısı arttıkça rahim uzunluğu artacaktır. Rahmin içini gebeliğin yerleşmesine yardımcı olan bir doku döşer ve bu doku her yumurtlamadan sonraki dönemde gebelik için hazırlık yapar yani kalınlaşır. Gebelik olmazsa bu hazırlık boşa gider, rahmin içini döşeyen dokular kan dolaşımı bozulur, dokuyu oluşturan hücreler ölür. Bu ölü hücreler adet görme denilen kanamalarla dışarı atılır.
Tubalar (kordonlar), içlerindeki çok dar bir kanal sayesinde her iki tarafta rahim ile yumurtalıklar arasında bağlantı sağlayan bir organdır. Tubaların yumurtalıklara yakın olan ucunda yumurtayı yakalamakta işe yarayan çok sayıda küçük uzantılar vardır. Yumurtlama olduktan sonra bu uzantılar yumurtayı tuba içine alır ve tuba içini döşeyen üzerinde hareketli uzantılar bulunan hücrelerin yardımıyla rahim içine taşır. Tubaların çeşitli nedenlerle işlevindeki bozukluklar kısırlık yaratabilir.
Yumurtalıklar, rahmin her iki tarafında bulunan erişkin yaştaki bir kadında uzunluğu yaklaşık üç santimetre olan organlardır. Yumurtalıklar doğurgan dönemdeki kadınlarda her ay yumurtlama ile bir veya nadiren daha fazla yumurta ortaya çıkarırlar. Yumurtalıklar aynı zamanda yumurtlamanın düzenlenmesi ve gebeliğin rahim içine yerleşmesine yardım eden hormonların salgılanmasını sağlar.
Yeni doğan bir kız bebeğin yumurtalıklarında 1-2 milyon öncü yumurta hücresi bulunur. Doğurgan döneme gelmiş bir kadının yumurtalıklarında 300000 kadar öncü yumurta hücresi kalmıştır. Kadınlardaki öncü yumurta hücrelerinin ancak 500 kadarı yumurtlama ile ortaya çıkabilir, kalanları menopoz döneminde yok olacaktır.