Rahim Ağzı Kanserinden Korunabilirsiniz – Rahim ağzı kanseri, (servikal kanser, serviks kanseri) kadınlarda rahim ağzında bulunan hücrelerin normal olmayan biçimde çoğalmaya başlamasıdır. Rahim ağzı kanseri erken tanı konulabilirse kesin olarak tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Olur?
Rahim ağzı, vajina içinde görülen rahmin dışarı ile bağlantısı sağlayan kısmıdır. Rahim ağzı kanserinin en sık görülen etkeni Human Papilloma virüsü (HPV) denilen bir mikroptur. HPV’ün yaklaşık yüz türü vardır ve kadınlara cinsel ilişki yoluyla bulaşan bir iltihap hastalığı yaratır. HPV’ün bazı tipleri genital siğillere, bazı tipleri de rahim ağzı kanserine neden olabilir. Bir kadında hangi tip HPV bulunduğu özel bir genetik test ile anlaşılabilir.
Dünyada çeşitli bölgelerde yapılan araştırmalarda HPV taşıyıcılığı oranı erkek ve kadınlarda %25 kadar bulunmuştur. Bu durumda HPV infeksiyonu dünyada en sık görülen bulaşıcı hastalıklardan biridir ve cinsel ilişki ile sağlam bireylere kolaylıkla geçebilmektedir.
HPV bir kadına (veya erkeğe) bulaştığı zaman rahim ağzındaki hücrelerin içine girer. Virüs daha sonra hücreler içindeki çekirdek içine girer ve buradaki DNA üzerine yerleşir. Böylece virüs ilk anda bir sorun yaratmaz ve taşıyıcılık başlar. Zaman içinde HPV aniden karakter değiştirir ve bulunduğu hücrenin kontrolsüz biçimde çoğalmaya başlamasını sağlar. Bu olay sağlıklı bir hücrenin kanser hücresine dönüşmesidir.
Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri
Rahim ağzı kanserinin ilk belirtileri vajinadan adet günleri dışında düzensiz lekelenme tarzında kanama, cinsel ilişki sırasında ağrı veya kanama, kasık ağrısı veya vajinadan normal olmayan pis kokulu bir akıntı olabilir. Böyle belirtiler olduğunda ilk olarak jinekolojik muayene (pelvik muayene) yapılmalıdır, bu muayene sırasında rahim ağzında bir renk değişikliği veya yara görülebilir.
Rahim Ağzı Kanseri Tanısı
Rahim ağzı kanserinin erken tanısında Pap smear (yayma) ve HPV testi çok işe yarar. Cinsel yönden aktif kadınlar, bir yakınmaları olmasa bile yılda bir kez Pap smear yaptırmalıdır. Bir kadında rahim ağzı kanserini düşündüren belirtiler varsa jinekolojik muayene sırasında smear alınabilir veya ameliyathanede rahim ağzından biyopsi yapılabilir. Bu yöntemlerle alınan örneklerin patoloji laboratuarında incelenmesi ile kesin tanı konulur.
Rahim Ağzı Kanseri Tedavisi
Rahim ağzı kanserinin tedavisi için yapılması gereken işleme patoloji tetkiklerinin sonucuna göre karar verilir. Hastalığın erken aşamasında sadece dondurma tedavisi (kriyokoter) veya konizasyon denilen rahim ağzının bir kısmının çıkarılması işlemi yeterli olabilir.
Patoloji tetkiki sonucunda hasta hücrelerin yayılımın fazla olduğu sonucuna ulaşılırsa rahmin ve yumurtalıkların tamamının etrafındaki akkan (lenf) bezleriyle birlikte alınması ameliyatı gerekli olabilir.
Rahim Ağzı Kanserinin Önlenmesi
Kadınlarda rahim ağzı kanserinin oluşmasını önlemek, genç yaşlarda HPV aşısı yaptırarak mümkün olabilir. Günümüzdeki uygulamada 9-14 yaşındaki erkek ve kız çocuklarına, ayrıca 15-45 yaşlarındaki erişkinlere HPV aşısı yapılması önerilmektedir. Bu aşı kadınlarda ömür boyu etkili olmaktadır. Daha ileri yaştaki kadınlarda cinsel ilişki sırasında kondom (prezervatif) kullanılması, cinsel ilişki ile HPV bulaşmasını engelleyebilir.
Bu önlemlerin yanında özellikle cinsel yönden aktif olan kadınlarda yılda bir defa Pap smear yapılması rahim ağzı kanserini erken tanısında yardımcı olmaktadır. Sigara alışkanlığı kadınlarda rahim ağzı kanseri açısından riski artıran bir faktördür. Günümüzde bu etkili önlemler sayesinde kadınlarda rahim ağzı kanseri görülme sıklığı eskiye göre oldukça azalmıştır. Fakat gerekli koruyucu önlemlerin bütün dünyada daha yaygın biçimde uygulanmasıyla rahim ağzı kanseri yok denilecek kadar azaltılabilir.