Yolda Doğum

Evde veya Yolda Acil Doğum – Doğum çoğunlukla hızlı olmaz, ilk belirtilerden sonra doğumun olacağı bir sağlık kuruluşuna kendi aracınızla veya ambulans ile zamanında ulaşmak genellikle kolaydır. Bazen doğum çok hızlı ilerleyebilir ve gitmeniz gereken yolun tamamı için yeterli zaman kalmayabilir. Böyle bir durumda doğum kaçınılmaz olarak hastanede değil yolda olacaktır ve bu sırada doğru şeyleri yapmanız gerekli.

Tıbbi bilgilerimiz çok artmış veya teknoloji çok gelişmiş olsa da normal doğumun (vajinal doğum) ne zaman başlayacağını ve ne kadar süre sonra olacağını bilmemiz olanaksız. Günümüzdeki tıbbi bilgilerimize göre doğum sancıları bebeğin büyümesi sonrasında rahmin içindeki kaslarda gerginliğin artması sonucunda kasılması ile başlar. Bazen anne adayının aşırı yorgun olması, sıcak günlerde vücudunun susuz kalması, stres veya korku gibi durumlar da normal doğumun erken başlamasına neden olabilir.

Doğumun Başladığını Gösteren 3 Belirti

Doğumun üç belirtisi vardır; sancı olması, kanama olması ve su gelmesi. Bu belirtilerin ortaya çıkması belirli bir sıralama içinde olmaz, her doğumda farklı bir durum ortaya çıkabilir. Gerçek doğum eylemi sırasında sancıların şiddeti ve sıklığı giderek artar, adet miktarından az bir kanama ortaya çıkar ve bazen annenin bacaklarını ıslatacak kadar fazla miktarda şeffaf bir sıvı gelmesi görülür. Bu belirtiler doğumun gerçekten başladığını gösterir ve doğumun olacağı sağlık kuruluşuna doğru hemen yola çıkılması gerekir.

Doğum eylemi bazen evde veya yolda bir sağlık kuruluşuna gitmeye çalışırken çok hızlı devam edebilir. Böyle bir durumda doğumun çok yakında olacağını gösteren belirtiler görülmeye başlar. Sancılarının çok şiddetli ve sık olmaya başlaması, annenin ardı ardına güçlü olarak ıkınmaya başlaması ilk uyarıcı belirtilerdir. Daha sonrasında sancılar sırasında vajina etrafındaki cildin kabarması, hatta vajina girişinde bebeğin başının görülmeye başlaması doğumun birkaç dakika içinde olacağını gösterir.

Acil Doğum Sırasında 7 Adımda Yapılması Gerekenler

Adım 1. Panik yapmayın, doğum doğal bir süreçtir, büyük bir çoğunlukla anne ve bebek için yaşamsal bir tehlike yaratmadan kendiliğinden olacaktır. Eğer bir otomobil içindeyseniz durdurun ve yolun kenarına çekin, hemen ambulans çağırmak için 112 (Acil Çağrı Merkezi) numaralı telefonu arayın.

Adım 2. Otomobillerde ve diğer taşıtlarda bulunması zorunlu olan ilk yardım çantasında doğum için yararlı olabilecek bazı malzemeler bulacaksınız, cerrahi eldiven, gaz kompresi (gazlı bez), antiseptik solüsyon ve yanık örtüsünü (soğuk hava battaniyesi) yanınıza alın. (Aracınızda bulunan ilk yardım çantasındaki malzemeleri ve son kullanma tarihlerini önceden belli aralıklarla kontrol etmelisiniz.)

Adım 3. Annenin rahat ve uygun bir yerde yatmasını sağlayın. Otomobil içindeyseniz anneyi arka koltukta sırt üstü yatırın, dizlerini bükerek ayaklarını kendine doğru çekip bacaklarını yanlara doğru açmasını sağlayın. Eğer evdeyseniz anne bu duruş biçimini bir yatak veya halı üzerinde yapabilir. Eğer bir çarşaf veya battaniye varsa bunun annenin yatacağı yere sererseniz hijyen açısından daha uygun olacaktır. Bu sırada ilk yardım çantasından aldığınız cerrahi eldivenleri giyin.

Bu kısa süren hazırlıklardan sonra anne sürekli ıkınabilir, doğum eylemi olabildiği kadar kısa bir süre içinde sonlandırılmalıdır. Anne güçlü olarak ıkınmak için önce çok derin nefes almalı, sonra nefesini dışarı vermeden ve bağırmadan güçlü biçimde ıkınmalıdır. Sancıların olmadığı sıralarda anne normal nefes alıp vererek dinlenmelidir.

Adım 4. Doğum anında bebeğe fazla dokunmayın, başından veya vücudunun herhangi bir yerinden tutarak çekmeyin. Sonuçta bebek sancılar ve annesinin ıkınmasıyla kendiliğinden vajinadan dışarı çıkacaktır. Doğum sırasında bebeğin düşmesini engellemek için elinizle vücuduna destek olabilirsiniz.

Adım 5. Bebeğin başı annenin vajinasından çıktıktan sonra vücudu 3,5 dakika sonra doğmalıdır. Bu süre sonunda bebeğin vücudu hala çıkmadıysa bebeğin başını uygun bir biçimde tutup çekerek anneye yardımcı olmalısınız. Bunun için her iki elinizin avuç içi bebeğin kulaklarına denk gelecek biçimde parmaklarınızı bebeğin çenesinin altına ve ensesine çengel gibi takın ve bebeğin başını yavaşça çekin. Bebeğin boynuna kesinlikle basınç uygulamayın ve gereğinden fazla kuvvet ile çekmeyin. Bu sırada annenin bacaklarını iyice kendine doğru çekmesi bebeğin vücudunun doğmasını kolaylaştırabilir.

Adım 6. Eğer önceden telefonla ambulans çağırdıysanız ve yakın bir zamanda geleceğini düşünüyorsanız bebeğin göbek kordonunu kesmeyin. Doğumdan sonra bebeğin bakımını yapmayı unutmayın, ilk yapmanız gereken bebeğin ağzında kan veya sıvı varsa temizlemek olmalı. Bunun için ilk yardım çantasından çıkan gazlı bezi açın ve işaret parmağınıza sarın, nazikçe bebeğin ağzı içindeki kirleri temizleyin. Doğumdan hemen sonra bebeğin güçlü hareketler yapması ve ağlaması gereklidir.

Bu arada bebeğin vücudunu varsa temiz bir havlu ile veya yine elinize sardığınız sargı bezi ile kurulayın. Bebeğin vücudundan ısı kaybını engellemek için acil yardım setindeki yanık örtüsü ile yüzü açıkta olacak biçimde sarın ve yan yatırın. Bebeğin bulunduğu düzey anneden yukarıda olmamalıdır, bebek yukarıda olursa bebeğin vücudundaki kan göbek kordonu ile plasentaya geri gidebilir. Eğer ambulans gelmediyse zaman içinde annenin rahmi kasılarak plasenta denilen bebeği besleyen organı da dışarı atabilir, bu sırada biraz kanama olabilir, korkmayın.

Adım 7. Doğumdan hemen sonra bebek ağlamazsa, ilk olarak kulağınız ile göğüs kafesinde bebeğin kalp atışlarını duymaya çalışmalısınız. Bebeklerin kalbi yetişkinlere göre yaklaşık iki kat daha hızlı atar ama kulak ile rahatlıkla duyulabilir. Bebeğin kalp atışları duyuluyorsa bebeğin ağzının içi iyice temizlendikten sonra ağrılı uyarılar ile bebek ağlatılmaya çalışılmalıdır. Bunun için bebeğin burnunun dibi sıkıştırılabilir veya vücudu kaldırılmadan ayağının tabanına avuç içi ile vurulabilir. Ayrıca bebeğin sırtının sıvazlanması da nefes alma ve ağlamayı uyarabilir. Bunlar işe yaramazsa bebeğin ağzını biraz açtıktan sonra bir kat gazlı kompres ile örtüp, bunun üzerinden ağızdan ağıza solunum yardımı yapabilirsiniz. Nefes almayan bebekler çoğunlukla bunlara yanıt verirler, çok güçlü biçimde olmasa da bebek ağlamaya başlar.

Doğum Sırasında Tehlike Belirtileri

Doğum sancıları sırasında ortaya çıkan iki önemli belirti annenin veya bebeğin tehlikede olduğunu gösterebilir. Bunlardan ilki doğum sırasında görülen kanamanın adet miktarından fazla olmasıdır. Böyle bir kanama bebeği besleyen organ olan plasentada veya rahmin kendisinde bir sorun olduğunu gösterebilir. İkinci önemli tehlike doğum sırasında gelen bebeğin etrafındaki suyun renginin şeffaf yerine yeşil veya kahverengi olmasıdır. Bu durum bebeğin kan dolaşımında bozukluk veya plasentada bir sorun olmasını gösterebilir.