Kısırlık Nedir? – İstenildiği halde ve hiçbir gebelikten korunma yöntemi kullanılmadığı halde çocuk sahibi olamama durumuna kısırlık (infertilite) denir. Kısırlık durumunun kesinleşmesi için genç çiftlerin en az bir yıl, daha ileri yaştaki çiftlerin altı ay beklemesi uygun olur.
Evlilik başladığında çoğu zaman eşler bir çocukları olacağını hayal ederler fakat bu durum bazı aileler için gerçek olmaz. Çocuk sahibi olamayan bu çiftlerin sayısı da hiç azımsanacak oranda değildir, araştırmalara göre bir yıl sonunda ailelerin yaklaşık %10’u çocuk sahibi olamaz. Bu süre sonunda bir aile çocuk sahibi olamadıysa bunun nedenlerinin anlaşılması için bazı araştırmaların yapılması gerekli olacaktır.
Kısırlık Nedir?
Bir kadının vücudunda gebelik oluşması oldukça karmaşık olaylar zinciri sonunda olur. Kadında ilk olarak yumurtlama olmalı, cinsel ilişki ile gelen spermler yumurtaya ulaşıp döllemelidir. Bu döllenmiş yumurta kendi çapına göre çok uzun olan bir yolculuk sonrasında rahmin içine yerleşmesi gereklidir. Ayrıca bu gebeliğin zamanı gelince canlı ve sağlıklı bir bebekle sonuçlanması sonrasında aile bir çocuk sahibi olur.
Yapılan araştırmalara göre kadınlara ait sorunlar %40 kadar ailede çocuk sahibi olmayı engeller. Gebelik oluşumu kadındaki yumurtlama bozuklukları, kordonlarda tıkanıklık olması veya rahmin biçiminin uygun olmaması gibi nedenlerden dolayı engellenebilir. Çocuk sahibi olamayan kadınlarda bazen bir hastalığa ait belirtiler olabilir. Örneğin, erkeklere benzer biçimde aşırı kıllanma, (polikistik over sendromu), göğüslerden süt gelmesi, aşırı zayıflık gibi belirtiler olabilir. Bazı kısırlık durumlarında kadın gereğinden fazla kilolu olabilir. Bazen endometriosis (çikolata kisti) varsa yıllar içinde giderek artan adet sancısı görülebilir.
Ayrıca hep gözardı edilen diğer bir faktör de erkeğe ait sorunlardır. Erkeklerde genetik ve yapısal hastalıklar yüzünden oluşan sperm sayısının azlığı, sperm yapısında veya hareketindeki bozukluklar gebelik oluşmasını engelleyebilir. Çocuk sahibi olamayan ailelerin yaklaşık %20’sinde sadece erkeğe ait sorunlar bulunur. Çocuğu olmayan ailelerin %40 kadarında hem erkeğe, hem de kadına ait sorunlar görülür.
Kısırlık Tedavisi
Bir ailenin çocuk olmasını engelleyen sorunu çözersek gebelik oluşma şansı artacaktır. Bunun için öncelikle sorunları anlayabilmek için gerekli araştırmalar yapılır. Bu testler sonucunda elimize bazı ipuçları geçer, eğer bir sorun bulunursa bunun çözümü için tedavi yapılır. Örneğin bir hormon bozukluğu varsa bu sorunun düzeltilmesi, yumurtlama takibi yapıldıktan sonra ilaç tedavisi veya rahmin şeklindeki bozukluklar için histeroskopi ile ameliyat yapılması gerekli olacaktır.
Çocuk sahibi olamayan ailelerde yapılan araştırmaların sonucunda çoğu zaman kısırlık nedeni olabilecek bir sorun görülmez. Böyle durumlarda gebelik olma şansını artırmak için ilaç tedavisi tercih edilebilir. Bu tedavide önce yumurtlamayı uyarıcı bir hap sonrasında yumurtlama takibi yapılır. Yumurtlama takibi rırasında uygun zamanda yumurta çatlatıcı bir iğne kullanılmalıdır. Böylece yakın takip altında yumurtlama oluşturulması gebelik olma şansını artıracaktır. Bu ilaç tedavisinin yan etkileri oldukça azdır. Gebelik olmadığında ilaç tedavisi tekrarlanmalıdır, ara vermeden altı ay tedavi ile başarı şansı çok yüksek olacaktır. Gebelik olması adet günü geciktiğinde anlaşılır. Gebelik tanısı için gebelik testi yapılabilir veya daha uygunu doktor muayenesi iyi olacaktır.
Tüp Bebek Tedavisi Ne Zaman Gerekli Olur?
Yumurtlama bozuklukları için yapılan ilaç tedavisinin başarısız olması, eşlerin yaşının 30’dan yukarıda olması, kordonlarda tıkanıklık gibi nedenler yüzünden tüp bebek tedavisi gerekli olabilir. Bu tedavi özel merkezlerde yapılmakta ve her geçen yıl eskiye göre daha başarılı ve daha ucuz olmakta. Tüp bebek tedavisi ortalama olarak her 100 ailenin 20-30 kadarının çocuk sahibi olmasını sağlamaktadır. Bu tedavi belli seanslar halinde yapılır, bazen iki, üç hatta daha fazla tedavi gerekebilir.